“Din veya İnanç Özgürlüğünün Toplumsal Cinsiyet Boyutunun İzlenmesi” rehberi yayımlandı!
Rehber, din veya inanç özgürlüğünün toplumsal cinsiyet boyutunun izlenmesine ilişkin temel bir rehberlik sağlamayı amaçlıyor.
REHBERE ULAŞMAK İÇİN LÜTFEN TIKLAYIN
Din veya inanç özgürlüğü ile cinsiyet eşitliğinin kesişim alanlarında yaşanan insan hakkı ihlalleri, geniş kesimleri etkiliyor ve çok çeşitli durumlarda ortaya çıkabiliyor. Hatta bu tür ihlallerin pek çoğu, tarafsızlık veya din adına hoş görülebiliyor ya da dinin “dışavurumu” olarak savunulabiliyor. Dine veya inanca ve toplumsal cinsiyete yönelik kalıplaşmış anlayışlar zaman zaman insan haklarının kısıtlanmasına yol açabiliyor. Kısıtlanan haklar arasında kadınların, kız çocukların, erkeklerin, erkek çocukların ve LGBTİ+’ların din veya inanç özgürlüğü hakkı da yer alıyor.
Bütüncül bir yaklaşım, bilhassa din veya inanç özgürlüğünün toplumsal cinsiyet boyutuna, dinin kendisinin ve dinin veya inancın dışavurumu olarak sunulan eylemlerin insan haklarına etkisine ve cinsiyet eşitliğine odaklanmayı gerektiriyor. Oysa, izleme çalışmalarının toplumsal cinsiyet boyutu, son derece önemli olmasına rağmen izleme metodolojisinin “cinsiyetten bağımsız” olduğuna yönelik yaygın varsayım nedeniyle sıklıkla göz ardı ediliyor. Ancak, toplumsal cinsiyet perspektifinin tüm izleme sürecine dâhil edilmesi gerekir. Bu süreç, bilgi toplama (mülakatlar; medya izleme çalışmaları; yasal, yargısal ve uygulamaya yönelik gelişmelere dair veri toplama), raporlama ve düzeltici faaliyetlerin araştırılmasını içeriyor.
İnsan hakları izleme çalışmalarına toplumsal cinsiyet perspektifinin dâhil edilmesi:
- Toplumun her kesiminden ve her yaştan kadınlar ile erkeklere yönelik tüm ihlallerin tanınmasını ve sorumluların belirlenmesini sağlamaya yardımcı olur.
- Kadınların, kız çocukların, erkeklerin, erkek çocukların ve LGBTİ+’ların deneyimleri ile sorunlarının izleme faaliyetlerinin tasarım ve uygulama süreçlerinin ayrılmaz bir boyutu hâline getirilmesine katkı sunar.
- İnsan hakkı ihlallerinin sebepleri ile türlerinin ve bunlara bağlı olarak alınması gereken engelleyici ve koruyucu önlemlerin daha iyi anlaşılmasını sağlar.
“Din veya İnanç Özgürlüğünün Toplumsal Cinsiyet Boyutunun İzlenmesi için Uygulamaya Dair Bir Rehber”;
- temel kavramların açıklandığı bir giriş bölümüne,
- geçerli uluslararası insan hakları hukuku standartlarına genel bir bakışa,
- kapsayıcı meseleler hakkında kısa bir tartışmaya ve,
- insan hakları izleme çalışması yürütenlerin, hem din veya inanç özgürlüğü hakkıyla hem de temel tamamlayıcı haklarla ilgili bileşenlerin sistematik izleme süreçlerine toplumsal cinsiyet boyutunu dâhil etmesine destek olabilecek, örnek niteliğinde bir dizi soruya yer veriyor.
Yayının; aktivistler, uzmanlar, savunucular ve ilgili meseleler hakkında haber yapan gazeteciler dâhil olmak üzere insan haklarının izlenmesi ve raporlanmasına ilişkin çalışmalar yürütenlerin başvurabileceği bir kaynak olması amaçlanıyor.
