Açılış Formülü:’1971′ / Opening Formula for Halki -pre 1971 status

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ’ın bu hafta kurmaylarıyla oturup son şeklini vereceğini duyurduğu demokratikleşme paketinin en önemli unsurlarından biri, Heybeliada (Halki) Ruhban Okulu’nun (HRO) açılması olacak. ‘Yüksek okul’ olarak kabul edilen ve Özel Öğretim Kurumları Kanunu’ndaki “özel üniversite açılamaz” hükmü nedeniyle 12 Ocak 1971 günü verilen Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatılan okul, söz konusu kararın öncesindeki statüsü ile eğitim öğretime davet edecek.

AK Parti ’nin 27 Eylül 2012 günü kamuoyuna deklare ettiği 62 maddelik ‘demokratikleşme manifestosu’ kapsamında üzerinde çalışmalar yapılan paket, bu hafta Başbakan Erdoğan’ın da katılacağı toplantıların ardından son şeklini alacak.
“İnanç özgürlüğü” başlığı altında Türkiye ’nin en önemli insan hakları sorunları arasında yer alan HRO sorunu da yeni paketle tarihe karışacak. Fener Rum Patrikhanesi’nin 1844 yılında açtığı HRO Teoloji Okulu, Anayasa Mahkemesi’nin 12 Ocak 1971 tarihli kararına istinaden İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü’nün 12 Haziran 1971 tarihli yazısı ile 9 Temmuz 1971 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kapanmıştı. Açık kaldığı sürede toplam 930 mezun veren HRO’nun 12 mezunu İstanbul Rum Patrikliği yapmıştı. Kapanma gerekçesi HRO’nun “özel yüksekokul” statüsünde olması ve Türkiye mevzuatında özel üniversite açılamamasıydı. Patrikhanenin “Okul lise statüsündedir, mezunlar rahip olacak, herhangi bir üniversiteye devam etmeyecekler” itirazlarına rağmen, diplomatik nedenlerle HRO bugüne dek açılmamıştı. Okulun açılmasının önündeki en büyük engellerden biri Batı Trakya Türklerine müftü seçme hakkı bile vermeyen Yunanistan’la “Karşılıklılık ilkesi”ydi. ABD’nin ve Avrupa Birliği’nin bütün raporlarında dikkat çekilen sorun, Türkiye’nin yöneticilerinin ABD ve AB yöneticileriyle yaptığı görüşmelerde de dosyanın ilk sırasında oluyordu. Patrikhane dünya genelinde ‘evrensel’ kabul edildiğinden, sorun da ‘küresel’ bir sorun olarak görülüyordu. Son olarak Başbakan Erdoğan’ın 16 Mayıs’ta Washington’a yaptığı ziyarette Obama konuyu güçlü bir şekilde gündeme getirmişti.
Okulun, Anayasa Mahkemesi kararı öncesindeki statüsüyle açılabileceği konusunda genel bir görüş birliği vardı. Ancak, bu çözümün hayata geçirilebilmesi için siyasi iradenin “evet” demesi gerekiyordu. Yeni demokratikleşme paketi kapsamında konu ele alındı, hükümet HRO’nun açılması yönünde siyasi iradesini ortaya koyma kararı aldı. Son dakikada bir değişiklik olmazsa, Özel Öğretim Kurumları Yasası’nda değişiklik yapılacak.

TMK kalkarsa mahkemeleri de kapanır

Adalet Bakanı Sadullah Ergin, önceki gün Hatay’da bir soru üzerine çözüm sürecinin başarıya ulaşması, ülkenin normalleşmesi halinde Terörle Mücadele Kanunu’na (TMK) ihtiyaç kalmayacağını söylemişti. Ergin’e dün yeni demokratikleşme paketini ve TMK ile ilgili açıklamalarını sordum. “Henüz son şekli verilmedi” gerekçesiyle paketin içeriğine girmedi ancak TMK ile ilgili sözlerini biraz detaylandırdı. Terörün baskısı kırıldığı takdirde, çözüm süreci başarılı olduğu takdirde TMK’ya gerek de kalmayacağını vurgulayan Ergin, “Zaten 2005’te TCK’yı hazırlarken TMK’nın kaldırılması öngörülecek şekilde düzenlemeler yapılmıştı. Ancak terör riskinin, kayıpların, zaiyatın, olması bunu mümkün kılmadı. Şimdi arzuladığımız iklim oluşursa ve çözüm süreci başarılı olursa TMK’ya da TMK 10. maddeye göre düzenlenen mahkemelere de ihtiyaç kalmaz” dedi. Demokratikleşme paketi ile ilgili dün başka yetkililerle de görüştüm. Yaklaşık 30 maddelik bir paket. Sadece yasa değişiklikleri yok. Bazı konular yönetmelik değişiklikleriyle halledilecek.
…
Yeni pakette olması kesinleşen bir konu da kamuda başörtüsü. Kılık Kıyafet Yönetmeliği değiştirilerek kamudaki başörtüsü sorunu aşılacak. Başörtülü milletvekili için herhangi bir düzenlemeye ihtiyaç duyulmadı.

Habere ulaşmak için tıklayınız.

Summary

Prime Minister Erdoğan is to finalise the new Democratization Package this week. The Package includes a possible legislative change for the opening of the Halki Theological School. After much discussion on how it can be re-opened it appears like it will be allowed to operated with its status pre-1971. It was closed in 1971 based on a Constitutional Court decision which held that private religious education was not constitutional. It is expected that the Law on Private Education which stipulates that private religious education institutions cannot be opened will be amended.

_______________________________________________________________________________________________________________________________