Azınlık vakıflarında yönetmelik krizi

Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü, azın­lık­la­ra ait ce­ma­at va­kıf­la­rın­da seç­me ve se­çil­me hak­la­rı­nı dü­zen­le­yen yö­net­me­li­ği ip­tal et­ti. 2008’de çı­kar­tı­lan yö­net­me­li­ğin 19 Ocak 2013’te­ki ip­tal ka­ra­rı­na azın­lık ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın gay­ri­men­kul­le­ri­ne ya­tı­rım ola­na­ğı ta­nın­ma­sı­nın ar­dın­dan rant kav­ga­la­rı ve çe­şit­li şi­ka­yet­ler ge­rek­çe gös­te­ril­di.

GEÇİCİ İDARE

Yö­net­me­li­ğin se­çim usul­le­ri­ni dü­zen­le­yen 3. bö­lü­mü, se­çim çev­re­si baş­lık­lı 29. mad­de­si, yö­ne­tim ku­ru­lu­nun oluş­tu­rul­ma­sı ve se­çim sü­re­si baş­lık­lı 30. mad­de­si, seç­men­lik şart­la­rı baş­lık­lı 31. mad­de­si, se­çi­le­cek­ler­de ara­na­cak şart­lar baş­lık­lı 32. mad­de­si ve se­çim usul­le­ri baş­lık­lı 33. mad­de­si­ni yü­rür­lük­ten kal­dı­rıl­dı. Bu dü­zen­le­me­nin ar­dın­dan 22 ay geç­me­si­ne rağ­men ye­ni yö­net­me­lik çı­kar­tıl­ma­dı­ğı için azın­lık ce­ma­at­le­ri­ne ait va­kıf­lar­da 22 ay­dır yö­ne­tim­ler be­lir­le­ne­mi­yor. Azın­lık tem­sil­ci­le­ri, de­mok­ra­tik yön­tem­ler­le yö­ne­ti­ci­le­ri­ni se­çe­me­yen azın­lık va­kıf­la­rı­nın ge­çi­ci yö­ne­tim­ler­le ida­re edil­me­sin­den ra­hat­sız.

23 YILDIR AYNI YÖNETİM GÖREVDE

Bu ra­hat­sız­lık yar­gı­ya da ta­şı­nı­yor. Rum ce­ma­ati­ne men­sup Ka­ti­na Ev­do­ki­ye Ve­ri­opo­los, Ev­dok­si­a Ga­la­no­pu­lo, Ke­ti Vu­ças ve Evan­ge­los Mi­ha­ili­dis Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü­’nün kas­ten ve­ya gö­re­vi­ni ih­mal et­ti­ği­ni id­di­a ede­rek Ba­kır­köy 7. As­li­ye Hu­kuk Mah­ke­me­si­’ne baş­vur­du. Ba­lık­lı Rum Has­ta­ne­si Vak­fı­’n­da Yö­ne­tim Ku­ru­lu se­çi­mi ka­ra­rı ve­ril­me­si ve se­çi­me iliş­kin usul­le­rin be­lir­len­me­si ta­le­bin­de bu­lu­nul­du.
1991’de­ki se­çim­le be­lir­le­nen yö­ne­ti­min 23 yıl­dır gö­rev­de ol­du­ğu be­lir­ti­len di­lek­çe­de, “1991’den bu ya­na hiç­bir se­çim ya­pıl­ma­dı. Mev­cut yö­ne­tim Rum ce­ma­ati­ne al­dı­ğı ka­rar­la­ra iliş­kin bil­gi da­hi ver­me­mek­te­dir. 90 ya­şın­da­ki Va­kıf Baş­ka­nı Di­mit­ri Ka­ra­yan­ni, 23 yıl­dır ke­sin­ti­siz ve se­çim­siz ola­rak va­kıf baş­kan­lı­ğı­nı yü­rüt­mek­te­di­r” de­nil­di.

HA­KİM BEY SEÇ­SİN

Dört Rum ce­ma­ati üye­si­nin avu­ka­tı olan Cem Mu­rat So­fu­oğ­lu, Türk Me­de­ni Ka­nu­nu­’nun 1. mad­de­sin­de ‘Ka­nun­da uy­gu­la­na­bi­lir hü­küm yok­sa, ha­kim örf ve adet hu­ku­ku­na gö­re, bu da yok­sa ken­di­si ka­nun ko­yu­cu ol­say­dı na­sıl bir ku­ral ko­ya­cak idiy­se ona gö­re ka­rar ve­ri­r’ hük­mü­nü ge­rek­çe gös­ter­di. So­fu­oğ­lu ve Rum ce­ma­ati üye­le­ri, ha­ki­min­den va­kıf­lar se­çim yap­tır­mı­yor­sa yö­ne­ti­mi­mi­zi ‘Sen se­ç’ is­te­ğin­de bu­lun­du.
So­fu­oğ­lu, “Va­kıf­lar Ge­nel Mü­dür­lü­ğü ye­ni dü­zen­le­me yap­ma­mış ve ce­ma­at va­kıf­la­rı­nın yö­ne­tim­le­ri­ni hu­ku­ken tar­tı­şı­lır ve yö­ne­tim­siz bı­rak­mış­tı­r” de­di.  Mah­ke­me da­va­da esa­sa gi­re­rek de­lil­le­rin top­lan­ma­sı­na ka­rar ver­di­.

Bölünme ve sosyal çatışmaya neden oluyor

Vakıflar Meclisi Azınlık Vakıfları Temsilcisi Laki Vingas:

Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesindeki Vakıflar Meclisi’nde azınlık vakıfları temsilcisi olarak görev yapan Laki Vingas, 22 aydır yeni yönetmelik hazırlanmadığı için üyelikten istifa etmişti. Vingas, durumu vicdani olarak kabul edemediği için istifa ettiğini söyledi. “Daha sonra Başbakan Yardımcısı Sayın Bülent Arınç aradı. Sorunu çözeceklerini söyledi ve istifamdan vazgeçmemi istedi. Ona güvendim, inandım ve istifamı geri aldım” diyen Vingas, ancak değişikliğin hâlâ yapılmadığını aktardı. Vingas, “Bazı vakıflar karar alamıyor. Yönetim sıkıntıları baş gösteriyor. Süresi dolanlar iş yapamaz halde. Bunlar bizim gibi küçük toplumlarda ciddi bölünmelere vesosyal çatışmaya neden oluyor” diyor.

Türkiye Museviler’i Hahambaşı Müşaviri  Silvyo Ovadya:

Yönetmeliğin neden çıkarılmadığını bilmiyorum. Bu yüzden seçim de yapılamıyor. Seçim olmazsa vakıflar çarlık gibi olur. Kimse seçilemeyecek diye vakıfları istediği gibi yönetirler.

Apoyevmatini Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mihail Vasiliadis:

AK Parti azınlık cemaatlerine olumlu yaklaşmak zorunda. Bu lütuf değil, görevdir. AK Parti, keyfe göre ‘Size acıdım bu hakları size veriyorum’ yaklaşımı içinde. Azınlıklara karşı hep adım atma süreci içinde kalınıyor. O adım
bir türlü atılmıyor.

Türkiye’deki azınlıkların son durumu

Yaklaşık 60 bin kişi ol­du­ğu tah­min edi­len Ermeniler’in 45 bi­ni İs­tan­bu­l’­da yaşıyor. Ce­ma­atin İs­tan­bu­l’­da­ki Er­me­ni Pat­rik­ha­ne­si ya­nı sı­ra, 55 ki­li­se­si, bir ana­oku­lu, 17 il­köğ­re­tim oku­lu ve beş li­se­si var. 52 Er­me­ni vak­fı ça­lış­ma yü­rü­tü­yor. Er­me­ni top­lu­mu­nun 5 ga­ze­te, bir der­gi­si ve iki has­ta­ne­si bu­lu­nu­yor.

Nü­fus­la­rı 25 bin ci­va­rın­da olan Museviler’in 22 bi­ni İs­tan­bu­l’­da ya­şı­yor. 36 si­na­go­ğu bu­lu­nan Mu­se­vi­ler, 3 oku­l, 18 vak­ıf ve iki has­ta­ne­ye sahip.

Sa­yı­la­rı 3-4 bin ola­rak tah­min edi­len Rum va­tan­daş­la­rın ço­ğun­lu­ğu İs­tan­bu­l’­da ya­şı­yor. İs­tan­bu­l’­da 15 il­köğ­re­tim oku­lu ve 6 li­se­le­ri mev­cut. Rum­ca ya­yım­la­nan iki ga­ze­te çı­ka­ran azın­lı­ğın 75 vak­fı, 90’ı iba­de­te açık 108 iba­det­ha­ne­si ve bir has­ta­ne­si bu­lu­nu­yor.